Tiêu chí chọn cổ phiếu
Cổ phiếu tốt là cổ phiếu có tiềm năng tang giá , đem lại lợi nhuận cho nhà đầu tư . Với định nghĩa này , dù là cổ phiếu vốn hóa lớn hay nhỏ cũng có thể là cổ phiếu tốt . Benjamin Graham – người khai sinh ra chiến lược đầu tư giá trị – đã liệt kê ra 7 tiêu chí chung để xây dựng cách chọn cổ phiếu tốt theo trường phái này . Trong đó có 6 tiêu chí phù hợp để áp dụng ở thị trường chứng khoán Việt Nam .
Tiêu chí 1 : ( Tổng nợ vay / Tài sản ngắn hạn ) <1.1
Đầu tư giá trị coi trọng việc vay nợ thấp , vì đây chính là yếu tố giúp đảm bảo tình hình tài chính của doanh nghiệp khi nền kinh tế chuyển biến xấu.
Tiêu chí 2 : Chỉ số thanh toán hiện hành >1.5
Chỉ số này được tính bằng cách lấy tài sản ngắn hạn chia nợ ngắn hạn , cho thấy khả năng thanh toán nợ đáo hạn dưới 1 năm của cty . Chỉ số này càng cao có nghĩa khả năng công ty bị mất năng lực thanh toán càng thấp.
Tiêu chí 3 :Tăng trưởng EPS dương trong 5 năm gần nhất.
Tiêu chí này rất đơn giản EPS có tăng trưởng dương trong vòng 5 năm gần nhất. Tiêu chí này giúp nhà đầu tư tránh xa các cổ phiếu có rủi ro cao.
Tiêu chí 4 : P/E <9
Các cổ phiếu có P/E thấp hơn 9 được khuyến nghị mua vào . Lí do là cổ phiếu có mức P/E này được xem như có giá hời , khả năng bán lại với giá cao hơn . Tuy vậy , tiêu chí này có thể khiến nhà đầu tư bỏ qua các cổ phiếu đang tăng trưởng , vốn có P/E khá cao.
Tiêu chí 5 : P/B <1.2
Việc sử dụng P/E làm tiêu chuẩn đôi khi gây nhầm lẫn trong trường hợp doanh nghiệp có lợi nhuận bất thường từ thanh lý tài sản , thu nhập tài chính … P/B sẽ khắc phục được hạn chế này bằng cách sử dụng giá trị sổ sách gần nhất.
Tiêu chí 6 : Cổ tức đều đặn
Việc mua cổ phiếu đang được định giá thấp đòi hỏi nhiều kiên nhẫn vì có thể thị trường sẽ cần 1 khoảng thời gian dài để nhận ra cổ phiếu này . Nếu như công ty trả cổ tức tốt , nhà đàu tư vẫn sẽ có nguồn thu nhập trong khi chờ cổ phiếu tăng giá.
Ngoài ra còn có Các tiêu chí thông dụng – tổng quan
Đầu tiên đây là những tiêu chí đầu tiên bạn cần thiết lập cho bộ lọc cổ phiếu của mình. Mỗi tiêu chí đưa ra con số cụ thể để có thể sàng lọc tốt nhất những mã cổ phiếu theo yêu cầu:
- Vốn hóa(tỷ VND): tổng cơ cấu cũng như khối lượng vốn cổ phần của một doanh nghiệp trong đó bao gồm tổng giá trị cổ phiếu, nợ dài hạn và những khoản thu nhập được giữ lại.
- Doanh thu: Là tổng giá trị các lợi ích kinh tế doanh nghiệp thu được phát sinh từ các hoạt động kinh doanh, sản xuất thông thường của doanh nghiệp, góp phần làm phát triển vốn chủ sở hữu
- P/E: Tỷ số giá trên lợi nhuận trên 1 cổ phiếu
- P/B: Tỷ số giá cổ phiếu gấp bao nhiêu lần tài sản ròng của doanh nghiệp.
- EPS 4 Quý: Tỷ suất lợi nhuận trên cổ phần
- Sở hữu nước ngoài:
- Lãi ròng: Lãi ròng hay còn gọi là lợi nhuận ròng, thu nhập ròng. Cụ thể lãi ròng là số tiền còn lại sau khi thanh toán lãi suất, thuế, cổ tức ưu đãi và tất cả các khoản chi phí khác trong quá trình kinh doanh của doanh nghiệp trong 01 năm.
- Tổng tài sản: Là toàn bộ tài sản gồm tài sản ngắn hạn, tài sản dài hạn, tài sản ngầm… của 1 doanh nghiệp.
- Vốn chủ sở hữu: Là nguồn vốn thuộc sở hữu của chủ doanh nghiệp và các thành viên trong công ty liên doanh hoặc các cổ đông trong các công ty cổ phần.
- ROA(%): Tỷ suất lợi nhuận trên tài sản
- ROE(%): Lợi nhuận trên vốn sở hữu hoặc Lợi nhuận trên vốn
Tiêu chí về giá
Đối với bạn nào muốn lọc cổ phiếu dựa trên giá của nó thì sẽ dựa vào các tiêu chí sau đây:
- Giá gần đây
- Giá cao nhất 52 tuần
- Giá thấp nhất 52 tuần
- Khối lượng trung bình 10 ngày
- Khối lượng giao dịch
- Giá trị giao dịch
- Giá cao nhất lịch sử
- Giá thấp nhất lịch sử
Cổ phiếu Việt Nam tốt nhất hiện nay
Tiêu chí định giá
Đối với tiêu chí định giá là rất quan trọng, bởi đây là cơ sở để xác định 1 cổ phiếu mua có tốt hay không, cũng như là giúp dễ dàng lựa chọn được cổ phiếu tốt nhất cho mình để đầu tư:
- P/E cơ bản
- P/E pha loãng
- P/E trước thu nhập khác
- PEG %
- Hệ số Giá Cổ phiếu/Trị giá Sổ sách (P/B)
- Hệ số Giá Cổ phiếu/Doanh số trên cổ phiếu (P/S)
- Hệ số Giá/Trị giá Sổ sách TSHH
- Hệ số giá/Dòng tiền
- Giá trị Doanh nghiệp/Doanh số
- Giá trị Doanh nghiệp/EBITDA
- Giá trị Doanh nghiệp/EBIT
Tiêu chí về lợi nhuận
Và một trong những tiêu chí quan tâm nhiều nhất cần để ý đó là lợi nhuận, qua tiêu chí này bạn có thể tìm được cổ phiếu của doanh nghiệp đang có tiềm năng cũng như tăng trưởng tốt.
Tiêu chí về lợi nhuận cần có:
- Tỷ suất lợi nhuận gộp %
- Tỷ suất EBITDA %
- Tỷ suất EBIT %
- Tỷ suất lợi nhuận trước thuế %
- Tỷ suất lợi nhuận thuần %
- Tỷ lệ doanh số/vốn hóa (lần)
- Hệ số vòng quay tài sản (lần)
- Hệ số vòng quay vốn CSH (lần)
- Tỷ suất thuế TNDN thực tế (%)
Cách lọc cổ phiếu tốt để đầu tư
Có rất nhiều phương pháp để lọc cổ phiếu, một số người thì tự thực hiện còn nhiều người lựa chọn sử dụng công cụ để hỗ trợ. Vậy nên dưới đây là những phương pháp giúp mọi người có thể thực hiện để lọc được cổ phiếu đầu tư có thể thử nghiệm.
Cách 1: Phương pháp lọc cổ phiếu Canslim
Phương pháp Canslim là phương pháp do William O’Neil của tờ Investor’s Business Daily sẽ dựa vào 7 tiêu chí của một cổ phiếu, tập trung vào 7 tiêu chí thành công của cổ phiếu trong quá khứ.
CANSLIM: C – A – N – S – L- I – M
- C – Current Earnings = Thu nhập hiện tại trên mỗi cổ phiếu
- A – Annual Earnings = Thu nhập hàng năm
- N – New Products, Management, or Price Highs = Mức cao mới
- S – Supply and Demand = Số lượng cổ phiếu đang lưu hành
- L – Leaders = Cổ phiếu dẫn đầu
- I – Institutional Ownership = Quyền sở hữu của tổ chức
- M – Market Direction = Điều kiện thị trường
Mọi người sẽ thực hiện đánh giá và lọc cổ phiếu dựa trên những yếu tố này. Tuy nhiên, những yếu tố này có nhiều điều kiện xét duyệt riêng biệt nên cần thực hiện sao cho thống nhất.
Tiêu chí | Điều kiện lựa chọn |
C | EPS hàng quý hiện tại đã tăng mạnh so với thu nhập của các quý được báo cáo trong năm trước. Tăng trưởng EPS trên 20%, nhưng càng cao càng tốt. |
A | Tỷ lệ tăng trưởng thu nhập gộp trung bình trong 5 năm lớn hơn 24%Doanh nghiệp hoạt động có lãi 3 năm liên tiếp ROE từ 17% trở lên Mức tăng trưởng EPS hàng năm lý tưởng nên vượt quá 20% trong ba đến năm năm qua |
N | Sản phẩm mới, quản lý hoặc các sự kiện / thông tin mới đẩy cổ phiếu của công ty lên mức cao mới. Giá cổ phiếu có sự đột biến theo chiều hướng lạc quan trong phạm vi thị trường, giá có sự tăng theo hướng tích cực |
S | Nguồn cung khan hiếm => lượng cầu dư thừa => một môi trường mà giá cổ phiếu có thể tăng cao. Các công ty mua lại cổ phiếu của chính họ => giảm nguồn cung trên thị trường => kỳ vọng về nhu cầu tăng lên, cùng với niềm tin của người trong cuộc đối với công ty. |
L | Cổ phiếu được ưu tiên trong ngành, cổ phiếu dẫn đầu . Sử dụng chỉ số RSI để đo lường, Chỉ số RSI nằm trong khoảng từ 0 đến 100. Chỉ số RSI dưới 30 cho thấy rằng cổ phiếu đang bị bán quá mức và có thể bị định giá thấp – tạo ra cơ hội mua (tăng giá). Chỉ số RSI trên 70 cho thấy một cổ phiếu có thể bị mua quá mức hoặc được định giá quá cao và có thể là cơ hội để bán (giảm giá) |
I | Ưu tiên cổ phiếu được một số tổ chức tài trợ. Thận trọng với những cổ phiếu được tổ chức và nổi bộ công ty bán ra nếu liên tục tăng |
M | Xác định hướng thị trường bằng cách xem xét mức trung bình của thị trường hàng ngày. Cụ thể xem định hướng qua chỉ số ngành, qua nhóm cổ phiếu cụ thể |
Đối với phương pháp lọc bằng CANSLIM thì chỉ nên áp dụng đối với những nhà đầu tư có kinh nghiệm và có khả năng chấp nhận rủi ro cao mà thôi. Còn đối với nhà đầu tư mới của thị trường – F0 thì đây không phải là cách để lọc cổ phiếu hiệu quả.
Cách 2: Lọc cổ phiếu theo ngành
Việc lọc cổ phiếu theo ngành là hết sức cần thiết, nó rút ngắn thời gian cũng như phạm vị lọc của mọi người lại. Và đặc biệt nếu như lựa chọn cổ phiếu theo ngành thì số lượng mã cổ phiếu phải lọc trên thị trường sẽ ít lại, giúp việc phân tích nhanh chóng, đơn giản hơn cũng như chuyên sâu hơn rất nhiều.
Để lọc cổ phiếu theo ngành trước hết mọi người cần lựa chọn cho được nhóm ngành mình muốn tham gia đầu tư là gì, sau đó mới lọc ra các mã cổ phiếu của nhóm ngành đó trên thị trường.
Tiêu chí lọc :
- Nhắm đến nhóm ngành có hoạt động kinh doanh tốt, triển vọng
- Quan tâm đến chỉ số ngành trên bảng giá chứng khoán để có thể đưa ra được quyết định lựa chọn nhóm ngành phù hợp
- Lọc cổ phiếu theo các tiêu chí mà bạn quan tâm, có thể lựa chọn cổ phiếu tăng trưởng hoặc cổ phiếu giá trị tùy chiến lược đầu tư dài hạn mà bạn hướng đến.
Đối với lọc cổ phiếu theo ngành sẽ dễ dàng cho bạn hơn, đặc biệt với những bạn mới tham giao vào thị trường nên chọn theo phương án này.
Điều quan trọng đầu tiên của chọn được nhóm ngành triển vọng, đảm bảo bạn am hiểm về ngành đó là một lợi thế lớn trong việc đầu tư.
Cách 3: Lọc cổ phiếu theo giá trị
Lọc cổ phiếu theo giá trị là phương pháp mà đa phần các nhà đầu tư hiện nay đang thực hiện bởi nó được đánh giá là khá dễ thực hiện. Đầu tư cổ phiếu giá trị là đầu tư vào những mã cổ phiếu có giá trị thấp hơn giá trị thực của nó, và đợi thị trường nhận ra và thu về lợi nhuận.
Đối với cổ phiếu giá trị thì yêu cầu bạn phải đầu tư lâu dài, nhận định được đúng giá trị của của phiếu đó, triển vọng tương lai lớn đối với nó trên thị trường.
Tiêu chí để lựa chọn cổ phiếu giá trị mọi người có thể nhắm đến:
Tiêu chí | Yêu cầu |
Vốn hóa | >500 tỷ đồng |
Tăng trưởng doanh thu 3 năm | >0 |
Tăng trưởng lợi nhuận 3 năm | >0 |
Lãi gộp | >25% |
ROE | >15% |
ROA | >7% |
Tổng nợ/VCSH | <1 |
PE | <10 |
Bên cạnh đó mọi người đặt ra thêm các tiêu chí chung chung như:
- Chỉ số PE thấp
- Chỉ số PB thấp
- Tỷ suất lợi tức cao
Đặc biệt hãy chú ý đến các dấu hiệu của doanh nghiệp, bởi đôi khi những chỉ số hay con số bạn nhìn thấy chỉ mang tính tương đối mà thôi bởi doanh nghiệp có giá trị thị trường của doanh nghiệp có thể do ảnh hưởng từ nhiều yếu tố khác nhau.
Để lọc được cổ phiếu theo giá trị mọi người có thể kết hợp chiến lược Dogs of the Dow để đầu tư được hiệu quả hơn.
Cách 4: Lọc cổ phiếu tăng trưởng
Cổ phiếu tăng trưởng là cổ phiếu của một công ty được dự đoán sẽ tăng trưởng với tốc độ cao hơn đáng kể so với mức tăng trung bình của thị trường.
Dấu hiệu đầu tiên để nhận biết cổ phiếu tăng trưởng là không có chia cổ tức, bởi toàn bộ thu nhập của doanh nghiệp đó sẽ được tái đầu tư vào hoạt động kinh doanh thúc đẩy sự phát triển mạnh mẽ hơn. Tuy nhiên, nó khá rủi ro nếu như công ty đó hoạt động không tốt thì nhà đầu tư sẽ lỗ khi bán cổ phiếu.
Cổ phiếu tăng trưởng thường sẽ tập trung vào nhóm ngành triển vọng và mới của thị trường như công nghệ, công nghệ sinh học, tiêu dung… nhóm ngành mà có nhiều chuyển đổi cũng như đổi mới nhất.
Cách lựa chọn cổ phiếu
Để lọc được cổ phiếu tăng trưởng mọi người có thể dựa trên các chỉ tiêu sau đây:
- Vốn hóa>500 tỷ đồng
- Tăng trưởng lợi nhuận 4 quý gần nhất >25%
- Tăng trưởng lợi nhuận quý gần nhất>25%
- Tăng trưởng doanh thu quý gần nhất>20%
- ROE>15%
- ROA< 20
Ngoài ra còn chú trọng thêm nhiều yếu tố tăng trưởng khác, đối với cổ phiếu này bạn cần đưa ra thêm nhiều tiêu chí lọc nữa mới đảm bảo chính xác. Những tiêu chí trên chỉ cơ bản mà thôi nên bạn cần đánh giá thêm:
- Chu kỳ tăng trưởng của cổ phiếu
- Tỷ suất sinh lời trên vốn sở hữu cao
- Dòng tiền mạnh: dòng tiền tự do ổn định vì chứng tỏ công ty trả dòng tiền tự do dưới dạng cổ tức
Về cơ bản đầu tư cổ phiếu tăng trưởng mức độ rủi ro cao, bởi chỉ một tác động nhỏ nào đó cũng sẽ khiến cho giá cổ phiếu thay đổi tăng giảm nghiêm trọng.
Cách 5: Lọc cổ phiếu theo giá
Đối với tiêu chí giá cổ phiếu thì bạn có thể dựa trên những tiêu chí về giá trong lịch sử của cổ phiếu mình lựa chọn. Về giá cổ phiếu có thể nhìn vào biểu đồ để có thể nhìn nhận trực quan hơn.
Đặt tiêu chí lọc gồm:
- Giá gần đây
- Cao nhất 52 tuần
- Thấp nhất 52 tuần
- Khối lượng trung bình 10 ngày
- Khối lượng giao dịch
- Giá trị giao dịch
- Giá cao nhất trong lịch sử
- Giá thấp nhất trong lịch sử
Mọi người nhập hết các dữ liệu về giá vào bộ lọc của mình, sau đó xem cổ phiếu nào đáp ứng được tiêu chí về giá. Dựa vào những chỉ tiêu đầu tư của mình để xem giá cổ phiếu đó như thế nào:
- Số tiền đầu tư là bao nhiêu, số lượng cổ phiếu muốn mua là như thế nào => giá cổ phiếu có thể mua
- Xem giá cổ phiếu ngành trung bình, mã nào cao nhất và mã nào thấp nhất
- Đánh giá về mức độ tăng và giảm về giá của cổ phiếu đó trong thời gian qua như thế nào
- Chu kỳ tăng trưởng cổ phiếu như thế nào
- Cổ phiếu đạt đỉnh là khi nào và chạm đáy khi nào vì nguyên nhân gì
Đối với việc lọc cổ phiếu theo giá thì mọi người cần thu thập thông tin về dữ liệu giá là chủ yếu, sau đó lọc ra theo những tiêu chí mà mình mong muốn. Nhưng cần lưu ý khi lọc cổ phiếu theo giá thì mọi người cần phải biết:
- Nhận định xu hướng giá của các mã cổ phiếu
- Phân tích nguyên nhân khiến cho giá cổ phiếu tăng và giảm trên chu kỳ giá đó
- Đưa ra được dự đoán về giá cổ phiếu trong thời gian tới
Cách 6: Lọc cổ phiếu dựa trên chỉ số định giá
Đối với bạn nào thực hiện lọc cổ phiếu ở số lượng ít hoặc tầm từ 10 cổ phiếu trở xuống thì có thể thực hiện lọc cổ phiếu dựa trên các tiêu chí định giá. Đây là cách mà nhiều người vẫn hay sử dụng để định giá cổ phiếu, hỗ trợ so sánh giữa các cổ phiếu cùng ngành với nhau một cách đơn giản và hiệu quả nhất.
Định giá cổ phiếu theo giá trị
Có rất nhiều phương pháp để lọc cổ phiếu dựa trên việc định giá.
Các chỉ số bạn cần quan tâm và thiết lập khi lọc cổ phiếu theo chỉ số định giá đó là:
- P/E cơ bản
- P/E pha loãng
- P/E trước thu nhập khác
- PEG %
- Hệ số Giá Cổ phiếu/Trị giá Sổ sách (P/B)
- Hệ số Giá Cổ phiếu/Doanh số trên cổ phiếu (P/S)
- Hệ số Giá/Trị giá Sổ sách TSHH
- Hệ số giá/Dòng tiền
- Giá trị Doanh nghiệp/Doanh số
- Giá trị Doanh nghiệp/EBITDA
- Giá trị Doanh nghiệp/EBIT
Đa số trên các công cụ lọc cổ phiếu hoặc mọi người phải thiết lập bộ lọc trên website thì có thể thực hiện so sánh trên các tiêu chí trên.
Để lọc và sau đó đánh giá được các cổ phiếu bạn có thể chọn 1 trong những phương pháp định giá sau đây:
- Phương pháp định giá PE: PE là dựa trên tỷ lệ giá thị trường trên thu nhập,đo lường mối quan hệ giữa giá thị trường và thu nhập của mỗi cổ phiếu.
- Phương pháp định giá PB: chỉ số tỷ số thể hiện giá cổ phiếu gấp bao nhiêu lần tài sản ròng của doanh nghiệp => thể hiện chi phí bạn phải bỏ ra để sở hữu 1 đồng vốn sở hữu
- Phương pháp định giá DCF: Định giá dựa trên các tiêu chí lọc cổ phiếu theo dòng tiền tự do của doanh nghiệp.